Morska energetyka wiatrowa ma szansę stać się kołem zamachowym polskiej gospodarki. To także impuls rozwojowy regionu Pomorza Zachodniego, gdzie realizowane są inwestycje związane z łańcuchem dostaw dla nowego sektora gospodarki. Grupa ORLEN podjęła w 2022 roku strategiczną decyzję o budowie w Świnoujściu pierwszego w Polsce terminala instalacyjnego dla morskich farm wiatrowych. Będzie to jeden z najnowocześniejszych terminali w Europie obsługujący jednostki pływające przystosowane do instalacji największych dostępnych obecnie na rynku morskich turbin wiatrowych. Zakończenie jego budowy planowane jest na 2025 rok, a zatrudnienie znajdzie w nim około 100 osób.
Najważniejsze informacje o projekcie
- Terminal instalacyjny na potrzeby budowy morskich farm wiatrowych (MFW) jest kluczowym elementem infrastruktury umożliwiającej realizację ambitnych planów związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii w polskiej części Morza Bałtyckiego. Zgodnie z przyjętymi założeniami w Polskiej Strefie Ekonomicznej zrealizowane projekty MFW mają zapewnić 5,9 GW mocy do 2030 i ponad 10 GW do 2040 roku. Najbardziej zaawansowaną obecnie inwestycją jest realizowany przez ORLEN wspólnie z Northland Power projekt Baltic Power, którego budowa zakończy się zgodnie z planem w 2026 roku.
- Morska energetyka wiatrowa jest stosunkowo młodą, ale bardzo dynamicznie rozwijającą się technologią pozyskiwania „zielonej” energii stąd dostępność infrastruktury portowej potrzebnej do realizacji projektów jest ograniczona. Poza portem w Ronne (Dania), na Morzu Bałtyckim nie ma gotowych i dostępnych przestrzeni portowych dla obsługi procesu budowy farm.
- Biorąc pod uwagę plany rozwoju inwestycji MFW w Polsce Grupa ORLEN podjęła w październiku 2022 roku strategiczną decyzję o budowie w Świnoujściu pierwszego w Polsce terminala instalacyjnego, który wg. harmonogramu będzie gotowy w 2025 roku.
- Port w Świnoujściu z uwagi na swoją lokalizację może oferować obsługę nie tylko polskich inwestycji, ale również zagranicznych (np. realizowanych na wodach niemieckich, szwedzkich, duńskich).
- W 2022 roku rozpoczęły się intensywne prace przygotowawcze do uzyskania pozwolenia na budowę oraz rozpoczęcia inwestycji obejmujące m.in. wymagane badania środowiskowe, procesy administracyjne, wybór podmiotów dedykowanych do projektowania i późniejszej realizacji inwestycji.
Obszar inwestycji
Jak będzie przebiegała budowa terminala?
- Realizacja inwestycji została podzielona na dwie części, tj. część hydrotechniczną i część lądową. Za cześć hydrotechniczną odpowiada Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście. W ramach tego zakresu powstaną dwa nowe nabrzeża wysunięte o 25 m w wodę w stosunku do istniejących nabrzeży. Pogłębiony zostanie tor wodny na odcinku od obrotnicy Mieleńskiej do nowego terminala, a materiał z pogłębiania zostanie wykorzystany do zalądowienia, czyli wykonania zasypów pomiędzy nowymi, a istniejącymi nabrzeżami.
- Nowe nabrzeża będą charakteryzowały się ponadstandardowymi jak na warunki portowe parametrami technicznymi, głównie w zakresie dopuszczalnych obciążeń użytkowych, tak aby były na nich możliwe przeładunki elementów turbin wiatrowych ze statków na nabrzeże i odwrotnie.
- Terminal będzie wybudowany w sposób umożliwiający obsługę największych pływających obecnie jednostek dedykowanych do budowy MFW na wodach morskich.
- W części lądowej inwestycji za którą odpowiada ORLEN Neptun, powstaną nowe powierzchnie składowe dla elementów morskich turbin wiatrowych takich jak wieże, łopaty i gondole o łącznej powierzchni około 17 ha, infrastruktura komunikacyjna, a także nowy budynek administracyjno – biurowy dedykowany dla klientów terminala.
- W trakcie trwania budowy, ciężkie prace budowlane (pogrążanie ścianki szczelnej, roboty palowe) będą odbywały wyłącznie w rejonie nowobudowanych nabrzeży.
- Przeprowadzone badania geologiczne istniejącego terenu po byłej stoczni Gryfia, potwierdzają bardzo korzystne parametry gruntu, dlatego w części lądowej nie będzie zachodziła konieczność stosowania dodatkowych specjalistycznych technologii wzmocnienia gruntu czy też wykonania pali fundamentowych.
- Budowa nowych placów składowych będzie wiązała się z typowymi robotami ziemnymi wykorzystywanymi chociażby przy budowie dróg (niwelacja terenu, transport kruszywa i jego rozkładanie).
- Projektowane obiekty kubaturowe – budynek administracyjno-biurowy i magazyn narzędzi i części zamiennych, wraz z przylegającymi parkingami będą wykonane tradycyjnymi metodami budowlanymi.
Jak będzie wyglądała codzienna praca terminala instalacyjnego?
- Terminal Instalacyjny MFW jest z założenia dedykowany do wstępnego montażu elementów turbin wiatrowych i ich załadunku na specjalistyczną jednostkę typu jack-up.
- Ze względu na gabaryty i masę elementów morskich turbin wiatrowych, ich transport jest w praktyce możliwy wyłącznie drogą morską. Dlatego, na żadnym etapie funkcjonowania terminalu w procesie budowy morskiej farmy wiatrowej nie przewiduje się transportu drogowego.
- Z uwagi na charakter funkcjonowania terminala instalacyjnego, klasyczny transport drogowy będzie ograniczał się jedynie do dojazdu pracowników autami osobowymi oraz sporadycznych dostaw części zamiennych, odbioru odpadów i nieczystości.
- Prace prowadzone w fazie eksploatacji będą polegały wyłącznie na montażu gotowych komponentów (brak suwnic, jedynie operacje dźwigów kratownicowych oraz samobieżnych platform transportowych) i tym samym nie będą generowały hałasu.
